نقد و بررسی کتاب دانشنامه امام حسین(ع)

کتاب دانشنامه امام حسین(ع) نقد و بررسی

 

در این مراسم 'سید حسن فاطمی' به عنوان منتقد، 'محمد اسفندیاری' محقق و منتقد، 'سید محمود طباطبایی نژاد' کارشناس کتاب و'سید روح الله سید طباایی' کارشناس کتاب به بررسی و نقد کتاب پرداختند.

'سید حسن فاطمی' با بیان این مطلب که دانشنامه امام حسین(ع) چهار ویژگی تاریخی- نقدی، تاریخی تحلیلی، جامعیت و اعتبارسنجی را باهم دارد، گفت: به اعتبار این چهار ویژگی از ابتدای داستان کربلا تاکنون چنین کتابی به رشته تحریر در نیامده است.

وی گفت: کتاب دانشنامه امام حسین(ع) به گونه ای نیست که هر حدیثی در آن آمده باشد بلکه تمام آن از جامعیت برخوردار است و تحلیل و نقد در آن تفکیک شده است.

فاطمی با بیان این مطلب که 40 نفر طی 10 سال در تدوین این کتاب نقش داشته و علاوه بر آن 20 نفر دیگر هم دخیل بوده اند، افزود: اگر در آن ایرادی دیده شود، نشانگر کم اهمیت بودن نیست و قابل اغماض است.

در ادامه' محمد اسفندیاری' محقق منتقد نیز با بیان این مطلب که اینکه فکر کنیم مشورت تنها به امر تعلق می گیرد، اشتباه است گفت: مشورت به اندیشه هم تعلق می گیرد و در حوزه اندیشه هم باید مشورت کرد.

وی بیان کرد: اساسا اندیشه صحیح و درست حاصل تضارب اندیشه ها است چرا که گاهی مواقع تزها و آنتی تزها غلط از آب در می آید و سنتزاست که صحیح می باشد.

اسفندیاری گفت: باید یاد بگیریم که به استقبال نقد برویم و انتقاد از خود داشته باشیم.

وی با اشاره به این مطلب که کتاب دانشنامه امام حسین(ع) در اصل 9 جلد به زبان عربی است، افزود: ترجمه فارسی آن چهارده جلد شده و 10 سال برای آن زحمت کشیده شده است.

اسفندیاری گفت: این کتاب کتابی توصیفی- تحلیلی است که به اعتبار تخصصی بودن آن برای همه قابل فهم است و مهمترین ویژگی آن صدر مطمئن است.

در ادامه 'سید محمود طباطبایی نژاد' از کارشناسان دانشنامه امام حسین(ع) نیز این کتاب را مهجور دانست و گفت: برگزاری چنین مراسم هایی هرچند فقط خاصیت معرفی را داشته باشد می توان گفت تحولی در حوزه عاشورا پژوهی خواهد بود.

وی مهمترین ویژگی کتاب دانشنامه امام حسین (ع) را تکیه آن بر منابع معتبر دانست و افزود: این کتاب گام مهمی در تحریف زدایی از واقعه عاشورا خواهد بود.

طباطبایی نژاد بیان کرد: اگر شاعران، مرثیه سرایان، اهل منبر و وعاظ در بیان واقعه عاشورا به دنبال منابع معتبر بروند کمتر شاهد تحریف در آن خواهیم بود.

وی گفت: کتاب دانشنامه امام حسین(ع) دارای بیش از 400 بیان کوتاه و بلند است و اعراب هم دارد و 5 نقشه ابتکاری نیز برای اولین بار در آن به کار رفته است.

در ادامه ' سید روح الله طبایی' که از مولفین کتاب است نیز گفت: در تدوین کتاب دانشنامه امام حسین (ع) سعی شده منابع شیعه و سنی مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: در چهارده جلد آن تحلیل و بیان مورد استفاده قرار گرفته که این اثر را متمایز ساخته است و بزرگان حوزه و صاحبان صلاحیت آن را نقد کرده اند.

دانشنامه امام‌حسین(ع) در 14 جلد، 4191 نقل به دو زبان فارسی عربی را دربر دارد و 15 بخش اصلی دانشنامه امام‌ حسین (ع) به زندگی خانواده سیدالشهدا (ع)، فضیلت‌ها و ویژگی‌های امام‌ حسین (ع)، دلایل امامت امام‌ حسین و فرزندانش علیهم السلام، امام‌ حسین (ع) پس از پیامبر اکرم (ص) تا شهادت پدر، امام‌ حسین (ع) پس از شهادت پدر تا قیام عاشورا، خبر دادن پیشاپیش شهادت امام‌ حسین (ع)، خروج امام‌ حسین (ع) از مدینه تا رسیدن به کربلا، از رسیدن امام‌ حسین (ع) به کربلا تا شهادت ایشان، وقایع پس از شهادت امام‌ حسین (ع)، بازتاب شهادت امام‌ حسین (ع) و فرجام کسانی که در کشتن او و یارانش نقش داشتند، عزاداری و گریه برای امام‌ حسین (ع)، نمونه مرثیه‌هایی در سوگ امام‌ حسین (ع) و یارانشان، زیارت امام‌ حسین (ع)، مزار امام‌ حسین (ع) و حکمت‌های رسیده از امام‌ حسین (ع) اختصاص دارد.

این کتاب به همت آیت‌الله محمدی ری ‏شهری و همکاری پژوهشکده علوم و معارف حدیث، در سال 1388 به زیور طبع آراسته شد و جامع‌‏ترین کتابی است که از آغاز تا انجام زندگی شخصی، اجتماعی و سیاسی و ... سید الشهدا علیه السلام را مورد توجه قرار داده و با ملاحظه دقیق آیات قرآنی و هزاران گزارش روایی و تاریخی، و نقد، پالایش و تنظیم کارآمد آن‌ها توانسته است در معرّفی یکی از مهم‏ترین چهره‏‌های آسمانی و تاریخ ‏ساز، گام بردارد.