منطق الطیر عطار
شیخ فریدالدین محمدبن ابراهیم عطار نیشابوری چنانکه درباره اش نوشته اند حدود سال 540هجری قمری در قریه کدکن از قراء بزرگ خراسان و نزدیک نیشابور دیده بر جهان هستیگشود و در حدود سال 618 به هنگام قتل عام نیشابور با ضربه تیغ خونریز ترکان مغولجان به جان آفرین تسلیم کرد.
"منطق الطیر "این منظومه رمزی که نزدیک به چهارهزار وپانصد بیت دارد داستان پرندگان بیکس و تنهاست که روزی به گرد هم می آیند تابرای قلمرو خویش شاهی جستجو کنند و ملک خویش را آبادانی بخشند پس به سخن هدهد بهگرد هم می آیند و برای درد خویش درمانی می جویند:
مجتمع گشتند مرغان جهان آنچه بودند آشکارا و نهان
جمله گفتنداین زمان در روزگار نیست خالی هیچ شهر ازشهریار
چون بود کاقلیم ما راشاه نیست بیش ازاین بی شاه بودن راهنیست
یکدیگر را ار یاری کنیم پادشاهی را طلب کاری کنیم
مرغان آرزومند ومشتاق خویشتن را به تدبیر و هشیاری هدهد سپردند و از او خواستند تا آنان را به سویمحبوب برد اما دران میان مرغکی که ناگزیر سرتسلیم فرودآورده بود از هدهد پرسید ایکاروانسالار مهربان بگو که از این خانه تا کاخ سیمرغ برقله رفیع قاف چند فرسنگ راهاست وآیا ما زود به مقصدخواهیم رسید؟
هدهد در پاسخ این پرسش اندکی درنگ کردچگونه به آنان بفهماند که این راه هفت منزل در بردارد و آنان باید از این هفت شهربگذرند تا به اقلیم دلدار نزدیک گردند واین هفت وادی را خطرهای بسیار در بر است وآن میتواند از این هفت وادی سخت بگذرد که جان در آستین داشته باشد:
گفت مارا هفت وادی در ره است چون گذشتی هفت وادی در گه است
و بدینسان راه برعاشقان شوریده نمایان می گردد این هفت اقلیم نخست "طلب" است آنگاه "عشق" سپس"معرفت" بعد "استغنا" آنگاه توحید و بعد حیرت و سرانجام "فقروفنا" - و آنکه از اینمنازل پرخطر جان بدر برد به جانان و درگه کبریایی او نزدیک می گردد.
پوپک ورطههای هولناک این سفر را برابر یاران ترسیم کرده بود اما شوق دیدار محبوب آنچنانشراری از شوق در دل آنان برافروخته بود که همه آماده حرکت شدند.
سرانجام کاروانبه راه افتاد اما... دریغ همانگونه که انتظار میرفت بسیاری از آنان از پایدرافتادند همه مردند جز "سی مرغ" بی بال و پر که به آستان سیمرغ ره یافتند وجاودانه به معبود پیوستند.
هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم
موضوعات مرتبط: معرفی کتاب
برچسب‌ها: منطق الطیر, خلاصه, عطار نیشابوری
- ۹۷/۰۱/۱۸